Yalnızkese mantarı ya da Amanita ceciliae genelde kahverengi şapkalıdır ve gövdesinde yüzük bulunmamaktadır. Şapkanın üzerinde yamalar görülebilen bu mantar türünde gövdenin taban kısmında parçalara ayrılan grimsi bir örtü bulunabilir. Yalnızkese mantarı, mikroskop altında incelendiğinde yuvarlak sporlara sahip olduğu görülebilir.
Amanita Mantar Özellikleri
Doğada Amanita cinsine ait mantarlar ararken öncelikle olgunlaşmamış mantarların, bu cinsin tüm özelliklerine sahip olmayabileceğini bilmelisiniz. Bu nedenle hem olgunlaşmamış hem de olgunlaşmış örneklerin bir arada olduğu alanlara bakmalısınız. Mantarın özelliklerini kontrol edebilmek için kökünden bir bıçak yardımıyla kesebilirsiniz.
Mantarın gövdesinin soğanlı yapıda olup olmadığına, volvanın bulunup bulunmadığına ve iç ve dış renklerine dikkat etmelisiniz. Ayrıca gövdenin tabanında yüzük olup olmadığına bakmalısınız. Bazı Amanita türlerinde yüzün bulunmazken bazılarında birden fazla yüzük bulunabilmektedir.
Amanita cinsine benzettiğiniz mantarları bulduğunuzda hemen tatmayın. Bu cinse ait bazı ölümcül mantarlar bulunduğu için topladığınız türden eminseniz tüketmelisiniz. Aksi halde en ufak bir tüketim dahi ölümcül sonuçlara yol açabilir.
Yalnızkese Mantarı (Amanita Ceciliae) Özellikleri
Taksonomi: İlk olarak 1854 yılında İngiliz mikologlar olan Miles Joseph Berkeley ve Christopher Edmund Broome tarafından bilimsel olarak Agaricus ceciliae olarak tanımlanmıştır. Bugünkü adını veren ise 1984 yılında Hollandalı mikolog Dr Cornelis Bas olmuştur. Eş anlamlıları arasında Amanita inaurata ve Amanita strangulata bulunmaktadır.
Etimoloji: “Ceciliae” sıfatını , İngiliz botanikçi ve mikolog Miles Joseph Berkeley’in eşi Cecilia Berkeley’den almıştır. Bunun nedeni, Cecilia Berkeley’in eşinin mikolojik çalışmasına katılımından kaynaklanmaktadır.
Ekoloji: Sert ağaçlarda ve iğne yapraklılarda mikorizal olarak yaşar. Tek başına, dağınık ya da toplu olarak yetişir. Yaz ve sonbahar aylarında görülür.
Şapka: 5-12 cm’dir. Düz bir dışbükey şeklindedir ya da genişleyen yapıdadır. Kahverengidir. Merkezde genelde daha koyu renklidir. Grimsi yamaları vardır. Gençken ıslak olmakla birlikte kısa zamanda kurur.
Lameller: Gövdeden bağımsız ya da hafifçe yapışıktır. Sıktır. Beyazımsıdır. Genelde kısadır.
Gövde: 7-18 cm uzunluğunda ve 2 cm kalınlığındadır. Beyazımsı ila kahverengimsidir. Kel ya da ince tüylü olabilir. Yüzük yoktur. Gövdenin taban kısmında pullar ya da yamalar vardır.
Eti: Beyazdır. Kesildiğinde değişmez.
Kokusu: Ayırt edici bir kokusu yoktur.
Spor rengi: Beyazdır.
Benzerleri: Bener türler arasında Amanita vaginata, Amanita fulva ve Amanita crocea bulunmaktadır. Amanita vaginata’nın yılan derisi desene sahip olmayan pürüzsüz bir gövdesi vardır. Amanita fulva’nın sarımsı-turuncu bir şapkası ve beyaz solungaçları vardır. Amanita crocea ise turuncu renktedir ve gövdesinde yılan derisine benzer bir desen vardır.
Yenilebilirlik ve toksisite: Diğer bazı yüzüksüz Amanita türlerinin aksine bu mantarın biraz zehirli olduğu bilinmektedir. Bazı uzmanlar bu türün yenilebilir olup olmadığının bilinmediğini söylemektedir. Yalnızkese mantarını diğer zehirli Amanita türleri ile karıştırmak mümkün olduğu için mantar uzmanları bu türün toplanmamasını önermektedir. Bu nedenle özellikle mantarlar konusunda uzman olmayan kişilerin yalnızkese mantarını toplamamaları önerilmektedir.
