Panter mantarı ya da Amanita pantherina, zehirli bir mantardır. Şapkasının üzerinde beyaz yamalar oluşturan örtü parçaları vardır. Bu mantarın kahverengi ve beyaz benekli görünmesi, panter mantarı ismini almasına neden olmuştur. Panter mantarı, tıpkı Amanita muscaria’da bulunanlara benzer toksinlere sahiptir.
Panter Mantarı (Amanita Pantherina) Özellikleri
Taksonomi: İlk olarak 1778’de İtalyan mikolog Augustin Pyramis De Candolle tarafından Agaricus pantherinus olarak adlandırılmıştır. Mantar, 1871’de Alman mikolog Paul Kummer tarafından Amanita pantherina olarak yeniden adlandırılmıştır.
Etimoloji: “Pantherina sıfatı, mantarın şapkasının kahverengi olması ve beyaz noktalara sahip olması nedeniyle verilmiştir.
Ekoloji: Panter mantarı, iğne yapraklı ağaçlarla mikorizal olarak yaşamakla birlikte köknar, ladin ve bazen sert ağaçlarla da yaşayabilmektedir. Tek başına, dağınık ya da topluca görülebilir. Sonbahar ve kış aylarında yetişir.
Şapka: 8-13 cm çapındadır. Geniş dışbükey ila düz arası bir şekle sahiptir. Gençken yapışkandır. Kahverengi ila sarımsı kahverengi arası bir renkte olabilir. Keldir. Üzerinde çok sayıda pamuksu, beyazımsı siğil vardır. Kenarları bazen olgunlaştığında çizgilenir.
Lameller: Saptan ayrıdır ya da neredeyse ayrıdır. Beyazdır. Kalabalıktır. Kısa solungaçlar sıktır.
Sap: 4-20 cm uzunluğunda ve 2,5 cm kalınlığındadır. Tepeye doğru sivrileşir. Biraz pulludur ya da keldir. Beyazımsıdır. Yukarı kısmında etek benzeri beyazımsı bir yüzüğü vardır.
Eti: Beyazdır. Kesildiğinde rengi değişmez ya da sap kısmı hafif sarımsı hale gelir.
Kokusu: Olgunlaştığında hafif tatlı bir kokusu vardır.
Spor rengi: Beyazdır.
Benzerleri: Amanita excelsa, panter mantarına çok benzeyen bir türdür. Ancak bu mantar, panter mantarına göre daha sık görülür ve örtü parçaları beyaz değil gridir.
Amanita rubescens de panter mantarına benzemekle birlikte bu mantarın kahverengi şapkası vardır. Kesildiğinde eti kırmızı ya da pembeye döner. Panter mantarı ise kesildiğinde renk değiştirmez ve beyaz bir sapa sahiptir.
Yenilebilirlik ve toksisite: Panter mantarında psikoaktif kimyasal bileşenler olan ibotenik asit ve müsimol ile muskazon ve muskarini bulunabilir. Bu mantardaki psikoaktif bileşenler toksindir ve mantarın zehirli olmasına neden olmaktadır. Panter mantarı pişirildiğinde içerisindeki toksinlerden tamamen kurtulmamaktadır. Mantardaki toksinler farklı miktarlarda olabileceğinden bu mantarı tüketmenin güvenilir kabul edilen bir miktarı bulunmamaktadır.
