Kabakese mantarı ya da Amanita gemmata, zehirli olduğu bilinmekle birlikte değerli bir mantardır. Nadir olarak bulunan bu mantarın Amanita muscaria’ya genetik olarak yakın olduğu bilinmektedir. Bu iki tür arasındaki yakın ilişkinin, kabakese mantarının yenilebilir bir mantar olmadığına dair bir kanıt niteliğinde olduğu söylenebilir.

Doğada oldukça kolay bir şekilde tanınabilen kabakese mantarının şapkası sarı tonlarındadır ve genellikle nemli veya yapışkandır. Şapkanın üzerinde beyaz siğiller bulunmakla birlikte bunlar genellikle dayanıksızdır ve yağmurla birlikte kolayca şapkadan temizlenebilecek şekilde görünmektedir. Mantarın sapı ise dayanıksız bir yüzüğe ve beyaz bir volvaya sahiptir.

Kabakese Mantarı (Amanita Gemmata) Özellikleri

Taksonomi: Bilimsel bir tür olarak ilk kez 1838’de İsveçli mikolog Elias Magnus Fries tarafından Agaricus gemmatus adı ile tanımlanmıştır. 1866’da Fransız istatistikçi Louis-Adolphe Bertillon türün adını Amanita gemmata ile Amanita cinsine aktarmıştır.

Eş anlamlıları arasında Amanita muscaria var. gemmata, Amanitopsis gemmata ve Amanitaria gemmata bulunmaktadır.

Etimoloji: “Gemmata” sıfatı, değerli taşı olan ya da mücevherli anlamına gelmektedir.

Ekoloji: Pek çok sert ağaç ve kozalaklı ağaçlarla mikorizal olarak yaşar. Tek başına, dağınık ya da topluca görülebilir. Yaz, sonbahar ve kış aylarında yetişir.

Şapka: 3-11 cm çapındadır. Dışbükey ila düz dışbükey olabileceği gibi düz de olabilir. Sarı renkli olmakla birlikte neredeyse beyazımsıdır. Gençken beyaz siğillerle kaplı olmakla birlikte olgunlaştıkça siğiller kaybolma eğilimindedir. Keldir. Olgunlaştıkça genellikle kenarları çizgili olur.

Lameller: Saptan bağımsızdır. Sapa yakın ya da hafifçe uzaktır. Beyazımsıdır. Kısa ve sıktır.

Sap: 4-14 cm uzunluğunda ve 1-2 cm kalınlığındadır. Tepeye doğru hafifçe sivrilen bir yapıdadır. Kel ya da ince tüylüdür. Kolayca kaybedebildiği beyaz bir yüzüğü vardır. Beyaz volvası vardır.

Eti: Beyazdır. Kesildiğinde rengi değişmez.

Kokusu: Belirgin bir kokusu yoktur.

Spor rengi: Beyazdır.

Yenilebilirlik ve toksisite: Kabakese mantarının, halüsinojenik bir tür olan Amanita muscaria’da bulunanlarla aynı psikoaktif kimyasal bileşenleri (botenik asit ve muscimol) içerdiği bilinmektedir. Bu nedenle kabakese mantarını zehirli olarak kabul etmek ve tüketmek amacıyla toplamamak gerekmektedir.