Amanita cinsi mantarlar, ormanda büyüyen estetik açıdan en hoş görünen mantarlardan bir tanesidir. Dünyada yaklaşık 600 adet Amanita mantarı bulunmakla birlikte toplam mantar türünün 5 milyonun üzerindedir. Ancak mantar zehirlenmelerinin neredeyse tamamını Amanita cinsi mantarlar tüketim sonucu hayati tehlikeye neden olmanın yanı sıra zihin üzerinde değişikliklere ve güçlü halüsinasyonlara yol açabilmektedir.

Amanita cinsi mantarlar arasında zehirli olanlar bulunmakla birlikte yenilebilir olanlar da vardır. Yenilebilir mantarlardan biri olan Amanita caesarea ya da imparator mantarı, parlak güzel renginin yanı sıra oldukça lezzetli bir mantardır.

Amanita Mantar Özellikleri

Amanita cinsine ait mantarları tanımaya çalışırken bunların fotoğraflarına bakmak yeterli olmayacaktır. Amanita mantarlarını bazen fiziksel şekilleri, dokuları, renkleri ve kokularıyla ayırt etmek yeterli olmamakta ve mikroskobik inceleme yapmak gerekebilmektedir.

Amanita cinsine ait zehirli mantarlar bulunduğu için mantarlar hakkında yeteri kadar bilginiz yoksa yanınızda bir uzman olmadan mantar toplamamalısınız. Bununla birlikte Amanita cinsini merak ediyorsanız, bu cinsin genel özelliklerine aşağıda göz atabilirsiniz.

  • Toprakta yetişirler. Ancak ağaçlarla mikorizal ilişkilere sahiptirler. Bu nedenle Amanita mantarlarını ormanlık alanlarda ya da çalıların içerisinde bulabilirsiniz.
  • Zara benzer örtüleri genç gövdelerinin tamamını kaplar ve yumurtaya benzer bir görünüme sahip olmalarına neden olur.
  • Neredeyse hepsinin gövdeye ulaşmadan sonlanan solgun lamelleri vardır.
  • Spor renkleri beyazdır.
  • Hepsinde olmamakla birlikte çoğunda gövdede zara benzer bir yüzük vardır.

İmparator Mantarı (Amanita Caesarea) Özellikleri

Taksonomi: İlk kez 1772’de Giovanni Antonio Scopoli tarafından tanımlanmış ve Agaricus caesareus olarak isimlendirilmiştir. 1801’de Christiaan Hendrik Persoon bu mantara Amanita caesarea adını vererek mantarı Amanita cinsine aktarmıştır.

Etimoloji: İmparator mantarı, adını Roma imparatoru Sezar’dan almıştır. “Amanita”, mantarın cinsini ifade ederken “Caesarea” ise “Sezar’a ait” anlamına gelmektedir.

Ekoloji: Ektomikorizal mantardır. Yaz başından sonbahar ortasına kadar tek olarak ya da grup halinde yetişir. Daha sıcak iklimlerde bazen kozalaklı ağaçlarla birlikte meşe ormanlarında görülebilir.

Şapka: Şapkası turuncu renktedir. Bazen düzensiz örtü parçalarına sahip olsa da genelde bunlar yoktur. Şapka başlangıçta dışbükeydir. Sonra düzleşmektedir. 6-18 cm arasındadır.

Gövde: Gövde açık ila orta turuncu renktedir. Üstünde örtü parçaları varsa bunlar genelde pürüzlüdür. Açık turuncu yüzüğü vardır. 5 ila 12 cm uzunluğunda ve 1,5 ila 2,5 cm çapındadır.

Kokusu ve tadı: Pişirildiğinde harika bir tada sahip olmasıyla bilinmektedir.

Spor rengi: Beyazdır.

Benzerleri: Amanita cinsine ait zehirli mantarlarla karıştırılabilir. Zehirli olan türlerden bir tanesi kırmızı renkli sinek mantarıdır. Sinek mantarı bazen turuncu da olabileceği için bu mantarı, yenilebilir imparator mantarı ile karıştırmak mümkündür.  

Yenilebilirlik ve toksisite: Yenilebilir bir mantardır. Genelde pişirilerek tüketilmektedir. Genç olanlar en çok tercih edilenlerdendir. Özellikle İtalyan mutfağında sık tüketilen bir mantardır.

Kaynaklar